De Telegraaf schreef afgelopen weekend over een manier waarop de overheid het slavernijverleden van Nederland een plaats kan geven. Het betreft een idee van senator Peter Nicolaï van de Partij voor de Dieren:
[Die nam] in de Eerste Kamer het initiatief voor de motie die het kabinet oproept een oordeel over het slavernijverleden te gieten in een ’smetwet’.
Hij vindt dat excuses maken de zaak complexer maakt:
Je kunt geen excuses aanbieden namens alle Nederlanders, want dat doe je dan ook namens Surinaamse Nederlanders of namens nazaten van Oost-Groningse veenarbeiders die niks te maken hadden met de rijke bovenlaag die aan de slavernij verdiende. Je kunt je nu eenmaal niet schuldig voelen aan iets waaraan je geen deel had.
Zijn alternatief, de smetwet, is geïnspireerd op de Franse manier van omgaan met slavernij. De Republiek Frankrijk nam in 2001 een wet aan ‘tendant à la reconnaissance de la traite et de l’esclavage en tant que crime contre l’humanité’. Die wet bestaat uit drie korte, in duidelijke taal verwoorde artikelen waarin behalve de erkenning dat slavernij een misdrijf tegen de menselijkheid is, ook staat dat de Republiek zich zal inspannen om voorlichting en onderwijs te geven over het slavernijverleden. Iets dergelijks staat senator Nicolaï ook voor ogen:
Je kunt dan meteen omschrijven wat voor gevolgen dat moet hebben. Zoals: de oprichting van een slavernijmuseum of aandacht voor ons slavernijverleden in het onderwijs.
De door binnenrijm aantrekkelijk klinkende samenstelling smetwet is gevormd met smet in de betekenis ‘tekortkoming’ of in sterkere zin ‘schandvlek’ (zoals in ‘een smet die aan iemand of iets kleeft’). Een smetwet zou de slavernij dus letterlijk erkennen als een schandvlek uit de Nederlandse geschiedenis.
Definitie
smetwet (de, -ten) wet waarmee een historische gebeurtenis die beschouwd wordt als een schandvlek in de nationale geschiedenis, bijvoorbeeld slavernij, als zodanig wordt erkend en waarin tevens wordt vastgelegd welke consequenties die erkenning heeft, bv. voor de voorlichting en het onderwijs erover
Geef een reactie