zelfverklaarde heb-ik-je-daar

geplaatst in: Woord van de dag | 0

De presentator van het VRT-spelletjesprogramma Blokken sprong onlangs spontaan uit zijn vel nadat hij had moeten vertellen dat een jagger een moderne naam is voor een ‘jonge actieve gepensioneerde’, die – als hij het woord op z’n Engels uitspreekt – zich graag spiegelt aan een jeugdheld: Mick Jagger. De Morgen schrijft over Crabbé:

Dan verliest hij om onduidelijke redenen zijn zelfbeheersing. De arme man slaat zijn netjes afgedrukte voorbereiding wild om zich heen. “Ik kan er niet tegen, zo’n focking betutteling van zelfverklaarde heb-ik-je-daar!” Die vier laatste woorden zet hij kracht bij door de bundel A4’tjes meedogenloos tegen de desk te slaan, tot er nog enkel een verfrommeld hoopje overblijft. Crabbé maakt nog een wegwerpgebaar, en gaat uiteindelijk onvermoeid door met de show.

Maar wat betekent zelfverklaarde heb-ik-je-daar, vraagt De Morgen zich af. We kennen natuurlijk allemaal de triomfantelijke uitroep daar heb ik je, die je gebruikt als je iemand op een fout betrapt. Daarnaast benadrukt de toevoeging van heb ik jou/je daar achter een zelfstandig naamwoord dat het genoemde in hoge mate het geval of heel groot is: een fout van heb ik je daar (een enorme fout), een winkel van heb ik jou daar (een mooie of grote zaak), een klap van heb ik jou daar (een harde klap), een herrie van heb ik jou daar (enorme herrie).

Maar het gebruik van heb-ik-je-daar als zelfstandig naamwoord is onbekend, schrijft De Morgen op gezag van Ruud Hendrickx, de Belgische hoofdredacteur van de Dikke Van Dale, die overigens wel een idee heeft over de betekenis van de woordgroep zelfverklaarde heb-ik-je-daar:

Omdat hij [Crabbé] er zelf liever geen definitie aan geeft, hebben Hendrickx en ik er eentje verzonnen. Een ‘zelfverklaarde heb-ik-je-daar’ is een arrogante figuur, iemand die zichzelf erg belangrijk vindt.

Interessant is dat Crabbé zelf geen lidwoord voor zelfverklaarde heb-ik-je-daar uitspreekt, want als je het filmpje nauwkeurig terugluistert, blijkt hij te zeggen:

Ik kan er niet meer tegen, tegen dat soort focking betutteling van zelfverklaarde heb-ik-je-daar!

Stoort Crabbé zich eigenlijk wel aan het woord jagger (of wat daaraan ten grondslag ligt) of heeft hij het over dat soort focking betutteling en versterkt heb-ik-je-daar misschien de uit een superieur gevoel voortkomende betutteling die hij ervaart in verband met het zelfverheffende, imagoverbeterende woord jagger?

Strikt genomen maakt het al niet meer uit wat Crabbé heeft bedoeld, want in de betekenis die Hendrickx aan de uitdrukking verleent, blijkt het woord vanavond al op Twitter te zijn opgepikt. In een reactie op een duo-interview van Rob Jetten en Thierry Baudet in het Nederlandse programma Nieuwsuur merkt iemand (een zekere Paul Symen) over Jetten op:

Hij is een zelfverklaarde heb-ik-je-daar (met dank aan Ben Crabbé)

Vervolgens twittert hij:

RobJetten is een zelfverklaarde heb-ik-je-daar

En daarna betrekt hij Baudet er ook bij:

Zij zijn beiden zelfverklaarde heb-ik-je-daar’s

Hoewel de intentie en betekenis waarmee Ben Crabbé ‘dat soort focking betutteling van zelfverklaarde heb-ik-je-daar’ heeft gebruikt wel altijd ongewis zullen blijven, is een zelfverklaarde heb-ik-je-daar zo in de praktijk een zelfstandig naamwoord geworden met de reeds genoemde betekenis.

Definitie

zelfverklaarde heb-ik-je-daar (de, -s) arrogante figuur, iemand die zichzelf erg belangrijk vindt.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *