De overheid gaat op zoek naar een nieuw migratie-idioom. Dat bericht de Volkskrant vandaag op basis van de WRR-verkenning ‘Migratie en classificatie: naar een meervoudig migratie-idioom’.
We kenden al de woorden dansidioom, jazzidioom, rockidioom, soulidioom en stripidioom en daar kunnen we nu dus een samenstelling aan toevoegen: migratie-idioom. Dat is een deftige benaming voor dat deel van de woordenschat waarmee migranten worden aangeduid.
Als we het bericht in de Volkskrant goed begrijpen, ontraadt de WRR het gebruik van het woord allochtoon, omdat het ‘stigmatiserend’ zou zijn. Tja, allochtoon is – net als autochtoon – een demografische term en wordt als zodanig nog steeds vaak gebruikt in de media. In de recente discussie over etnisch profileren bijvoorbeeld waren de woorden allochtoon en autochtoon eigenlijk best handig.
Het probleem met allochtoon is dat een groot deel van de bevolking er een negatieve associatie bij heeft, schreef de NRC een paar weken geleden. Nee, niet bij het woord allochtoon, maar bij het fenomeen waarnaar het woord verwijst. NRC Handelsblad: ‘Wie googelt op ‘IAT Harvard’ kan een testje doen om zijn eigen onbewuste associaties door te meten. Daaruit blijkt dat 70 procent van de mensen negatieve associaties heeft met zwarten of allochtonen.’ (NRC, 17 oktober 2016) Die negatieve associatie wordt volgens de WRR kennelijk overgedragen op het woord allochtoon, waardoor dit onherstelbaar ‘besmet’ is geraakt en ‘dus’ maar beter niet kan worden gebruikt.
Prima hoor, dat advies van de WRR, maar of het uitbannen van het woord de werkelijkheid (en dus de score op de aangehaalde ‘IAT Harvard’) zal veranderen – het is zeer de vraag. Ook al beschikken wij niet over een glazen taalbol, het is geen al te gewaagde waarzeggerij als we nu voorspellen dat het nieuwe migratie-idioom waar de WRR het over heeft over enige tijd ook weer woorden en uitdrukkingen zal bevatten die in de ban gedaan moeten worden omdat ze soms met dezelfde negatieve associaties worden gebruikt.
Met de woorden van Leonard Cohen: ‘That’s how it goes, everybody knows.’
Geef een reactie