griezelclown

Het is weer die tijd van het jaar: de nachten lengen, de dagen korten, Halloween staat voor de deur. Het is sinds een paar jaar de periode waarin als clowns uitgedoste onverlaten mensen in de Verenigde Staten aan het schrikken maken door hen met kettingzagen, knuppels, machetes, bijlen te bedreigen. Horrorclowns werden ze een paar jaar geleden genoemd. Dit jaar staan ze in de Angelsaksische media vooral bekend als killer clowns. Het fenomeen blijft dit jaar bovendien niet beperkt tot Noord-Amerika. Ook in Groot-Brittannië, Australië en Nieuw-Zeeland zijn dezer dagen enge gewapende clowns waargenomen.

Diverse kranten (Trouw, Dagblad van het Noorden, De Standaard) schrijven er vandaag over en als bij afspraak vernederlandsen ze de naam horror clown in griezelclown. Dat deed het Algemeen Dagblad vorige maand ook al eens, in een moedige poging een inheems woord voor dit – gelukkig nog – uitheemse verschijnsel te bedenken.

Een paar jaar geleden schreven we op deze site al eens over dit verschijnsel onder het kopje coulrofobie. Vroeger werd dat woord verklaard als ‘onberedeneerde vrees voor clowns’, maar gezien het aanhoudende angstaanjagende optreden van de gewelddadige griezelclowns lijkt coulrofobie nu niet alleen definitief ingeburgerd te raken, maar zou ook de verklaring ervan ook beter kunnen gaan luiden: al dan niet onberedeneerde angst voor (kwaadaardige) clowns.

Die kwaadaardige clowns zijn trouwens geen heel nieuw verschijnsel. In de 19e- en 20e-eeuwse literatuur waarden er al moordlustige clowns rond, zoals in de horrorroman It (in het Nederlands vertaald als Het) van Stephen King, waarin een oeroud wrekend monster, dat gewoonlijk opduikt in de gedaante van de grootste angst van zijn slachtoffers, op een zeker moment de gedaante van een clown aanneemt. Ook in de opera La femme de Tabarin van Catulle Mendès figureert zo’n kwaadaardige clown, terwijl we hetzelfde type natuurlijk ook kunnen herkennen in The Joker in de Batman-strip.