franjekelkje

geplaatst in: Woord van de dag | 0

Tjonge, hebben we er in één klap 500 Nederlandse woorden bij. De Telegraaf bericht vandaag namelijk dat 500 paddenstoelen, die natuurlijk al wel een Latijnse wetenschappelijke naam hadden, een Nederlandse naam hebben gekregen. Veel verkleinvormen, zoals het gaspelknapzakje, het houtraketje en het exotisch reikhalsje. Andere ‘lekentermen’ voor zwammen die nog maar pas geleden geïntroduceerd zijn, zijn brandnetelvulkaantje, gezellig mestvaasje, buikig schoorsteentje, oogstrelend piekhaarkelkje, eikenrotondezwammetje, wijdmazig lantaarntje. Voor een buitenstaander zijn het woorden met een hoog antonpieckgehalte.

Ongetwijfeld zullen ze in de wondere wereld der mycologen ingang vinden, deze woorden, maar het is zeer de vraag of een van deze 500 woorden ooit in de Dikke Van Dale zal komen. De kans dat zo’n paddenstoelennaam algemeen gangbaar wordt en dus ook buiten het circuit van de paddenstoelliefhebbers bekend wordt, is namelijk uiterst klein. Doorgaans krijgen alleen vrij algemeen voorkomende zwammen een volksnaam, die al dan niet ingeburgerd raakt.

Ook al is het maar een fractie van alle zwammen die in ons taalgebied voorkomen, toch staan er zo’n 500 zwammen- en paddenstoelennamen in de Dikke Van Dale, variërend van boomkankermeniezwammetje tot zandtulpje, van dennenzwavelkop tot rodekoolzwammetje, van duivelsei tot satansboleet, van heksenbezem tot zwavelkop. Een hooggeleerde mycoloog heeft die selectie ooit aangeleverd.

Een van de nieuwe namen die in De Telegraaf genoemd wordt, is franjekelkje, de Nederlandstalige mycologische pendant van de wetenschappelijke naam Lachnum virgineum. Op internet tref je de naam al meer dan duizend keer aan. Dat komt doordat deze saprofyt ook in ons taalgebied geregeld wordt aangetroffen op rottend hout, dennenkegels en zelfs dooie bladeren. Zwammenliefhebbers hebben daar oog voor en maken nu eenmaal graag melding van hun waarnemingen.

Duizend vindplaatsen op internet is natuurlijk niet niks, maar pas als kranten en tijdschriften over zo’n zwammetje gaan schrijven, vaak omdat zo’n zwam een probleem is of omdat hij juist nuttig kan zijn, wordt de naam daarvan in potentie ook interessant voor een algemeentalig woordenboek als de Dikke Van Dale.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *