‘Tijdens dit WK is de VAR een ingeburgerde term geworden,’ schrijft het Algemeen Dagblad vanochtend. Toevallig hadden wij, met een half oog meekijkend naar de WK-competitie in Rusland, dat ook al geconstateerd.
De media schrijven VAR met hoofdletters, omdat deze term van oorsprong een Engelstalige afkorting is van Video Assistant Referee (letterlijk: videohulpscheidsrechter). Nu VAR in het Nederlands snel ingeburgerd raakt, is er een kans dat deze taalvorm zich gaat gedragen als een letterwoord én als een soortnaam, waardoor hij uiteindelijk met kleine letters gespeld zal worden – net als in het verleden het geval is geweest met laser (letterwoord van Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation) en radar (letterwoord van radio detecting and ranging). Zover is het op dit moment nog niet met VAR.
In de Nederlandse media is VAR een paar maanden geleden voor het eerst aangetroffen. Op 20 april schreef De Telegraaf:
De videoarbiter (VAR) moet overal in de voetbalwereld snel worden ingevoerd om het vak van scheidsrechter leuk te houden.
Dat was de eerste schriftelijke vindplaats van VAR in een Nederlandse krant. De Belgen onder ons – die met hun Rode Duivels meedoen aan het WK – kennen VAR echter al wat langer. In de Belgische editie van Metro debuteerde VAR reeds in november 2016, althans als onderdeel van de samenstelling VAR-systeem:
Het hoofd van de wereldvoetbalbond deed zijn uitspraken na het vrienschappelijke duel tussen Italië en Duitsland. Daarin werd dinsdagavond het zogenoemde VAR-systeem uitgetest, wat staat voor Video Assistant Referees. (17-11-2016)
Een jaar later werd VAR los gebruikt ter aanduiding van wat we in het Nederlands tot voor kort meestal de videoscheidsrechter, videoscheids oftewel videoarbiter noemden:
Videoscheidsrechters Yves Marchand en Christophe Delacour mogen na een tijdelijke schorsing van bijna een maand opnieuw plaatsnemen in het busje van de Video Assistant Referee (VAR). (Metro België 14-9-2017)
Vaak is onzeker of een jonge taalvorm zal beklijven, maar het letterwoord VAR (of – over enige tijd – var) lijkt alles mee te hebben om een vaste waarde in onze woordenschat te worden.
Definitie
VAR (m, -‘s) videoscheidsrechter letterwoord van Video Assistant Referee